Choroba lokomocyjna, choroba lokomocyjna, choroba lokomocyjna czy kinetoza to reakcje organizmu na zmiany pozycji ciała i niezgodność z jego obrazami wzrokowymi. Najczęściej do takich naruszeń dochodzi podczas podróży statkiem, samochodem, samolotem lub pociągiem. Dodatkowo podobne dolegliwości mogą wystąpić podczas jazdy na huśtawkach i innych atrakcjach, grania w gry komputerowe z szybkimi zmianami obrazu czy korzystania z okularów wirtualnej rzeczywistości. Główną przyczyną jest nadmierne pobudzenie aparatu przedsionkowego podczas ruchu obrotowego, przyspieszenia poziomego lub pionowego. Informacje o szybkim ruchu otaczających obiektów, które dostają się do mózgu przez oczy, odgrywają dużą rolę w rozwoju choroby lokomocyjnej. Wyzwalaczem może być konflikt pomiędzy sygnałami przedsionkowymi, wzrokowymi i proprioceptywnymi (wyczuciem mięśniowym).

Kinetozy występują u co najmniej 10-30% dorosłych, częściej u kobiet. W dzieciństwie aż 60% dzieci cierpi na chorobę lokomocyjną – wynika to z niedojrzałości aparatu przedsionkowego, który kończy się w wieku 12-16 lat. Objawy zmniejszają się wraz z wiekiem i występują niezwykle rzadko po 50. roku życia.

Istnieją cztery formy tej choroby. Pierwsza z nich to nerwowa, w której wiodącymi objawami są zawroty głowy, utrata koordynacji, ból głowy, letarg, senność i zaburzenia świadomości. W postaci żołądkowo-jelitowej na pierwszym miejscu pojawiają się nudności, wymioty i brak apetytu. Postać sercowo-naczyniowa towarzyszy zwiększonej częstości akcji serca, podwyższonemu ciśnieniu krwi i tachykardii. W miarę pogarszania się sytuacji tętno zwalnia, oddech staje się płytki, a ciśnienie krwi spada. Stan ten jest szczególnie niebezpieczny dla pacjentów z chorobami układu krążenia. Jednak najczęściej spotykaną postacią jest postać mieszana, w której objawy te mogą występować w różnych kombinacjach. Przy każdym wariancie procesu patologicznego obserwuje się bladą skórę i zwiększoną potliwość.

Osoba zazwyczaj doskonale zdaje sobie sprawę, że ona lub jej dzieci mają problem z chorobą lokomocyjną. W takim przypadku przed dłuższą podróżą należy zwrócić się o pomoc do lekarza. Specjalista będzie w stanie określić, czy objawy choroby lokomocyjnej są przejawem chorób neurologicznych, czy też innych. W celach profilaktycznych lekarz może przepisać określone leki – leki przeciwwymiotne, przeciwhistaminowe, nootropowe, kompleksy witaminowe.

Przestrzeganie prostych zasad często może pomóc poradzić sobie z nieprzyjemnymi konsekwencjami. Lepiej wybrać miejsce w pojeździe pośrodku i przodem do kierunku jazdy. W przeddzień podróży powinieneś dobrze odpocząć i wyspać się. Nie należy przejadać się przed podróżą, pić alkoholu, ograniczać palenie i przyjmowanie płynów. Ważna jest komfortowa temperatura i dopływ świeżego powietrza. Podczas podróży nie należy czytać ani grać w gry komputerowe. Lekka, cicha muzyka rozprasza. Osoby predysponowane do kinetozy powinny ćwiczyć narząd przedsionkowy poprzez wychowanie fizyczne, zabawy na świeżym powietrzu i taniec.

Yuri KUZMENKOV, lekarz, Republikańskie Centrum Naukowo-Praktyczne „Kardiologia”