Fityniany to substancje naturalnie występujące w produktach roślinnych. Znajdziemy je tutaj głównie w postaci kwasu fitynowego. Jest to przeciwutleniacz, który nie jest wchłaniany przez organizm ludzki. Wadą jest to, że może również powodować brak wchłaniania niektórych składników odżywczych. Z tego powodu nie może występować w środkach spożywczych na terenie Unii Europejskiej. Jednak jest szeroko stosowany w produktach kosmetycznych, gdzie jego celem jest opóźnienie starzenia.
Fityniany dla zdrowia skóry
Dlatego też w kosmetyce duże znaczenie ma zastosowanie fitynianów. Oprócz wygładzania skóry i usuwania zmarszczek fityniany działają złuszczająco (mogą usuwać uszkodzoną powierzchniową warstwę skóry – np. pod wpływem promieni słonecznych). Znajduje także zastosowanie w produktach niwelujących przebarwienia. Reguluje wydzielanie sebum i tym samym pojawienie się trądziku.
Zdjęcie: Pixabay
Żelazo i fityniany
Wiele osób na świecie spożywa mniej żelaza niż powinno. Jednak pierwiastek ten jest bardzo ważny dla organizmu człowieka: bierze udział w transporcie tlenu oraz prawidłowym rozwoju mięśni i tkanek. Kiedy żelazo i fityniany łączą się w przewodzie pokarmowym, tworzą nierozpuszczalny kompleks. Organizm nie jest zatem w stanie wykorzystać otrzymanego żelaza i tym samym istnieje ryzyko, że w organizmie będzie jego niewystarczająca ilość.
Cynk i fityniany
Fityniany wpływają również niekorzystnie na wchłanianie cynku. Prawie połowa światowej populacji ma niedobór tego pierwiastka. Fityniany wiążą cynk ze sobą w przewodzie pokarmowym, zmniejszając zdolność organizmu do jego wchłaniania.
Wapń i fityniany
Kwas fitynowy faktycznie zmniejsza wchłanianie wapnia, ale w znacznie mniejszym stopniu niż żelazo czy cynk. Mimo wszystko nie powinniśmy tego lekceważyć. Wapń jest bardzo ważnym pierwiastkiem dla organizmu człowieka, gdyż jest niezbędny do prawidłowej mineralizacji kości. Może to zapobiec ryzyku osteoporozy.
Źródła dietetyczne kwasu fitynowego
Głównymi źródłami kwasu fitynowego w diecie są zboża (np. quiona), rośliny strączkowe (ilość kwasu fitynowego można zmniejszyć mocząc je w wodzie z dodatkiem sody oczyszczonej, octu lub kwasku cytrynowego). Fityniany można znaleźć także w nasionach, otrębach i owocach.
Źródła informacji:
https://dietetycy.org.pl/fityniany/
https://www.awashop.cz/kyselina-fytova-c1618/
Zdjęcie: Pixabay