Niedobór wapnia w organizmie prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych. Międzynarodowej klasy dietetyk Natalya Tyurkina opowiedziała portalowi sb.by o roli, jaką odgrywa ten minerał i po jakich objawach można określić jego niedobór.

Funkcje wapnia

Wapń jest jednym z kluczowych minerałów. Spośród wszystkich minerałów jest go najwięcej w naszym organizmie – 1,4 g/kg masy ciała. Oznacza to, że na przykład osoba ważąca 75 kg ma w narządach i tkankach około 105 gramów wapnia.

Wapń jest najczęściej kojarzony ze zdrowymi kościami i zębami. Około 99% tej ilości w organizmie odkłada się w kościach i zębach, a pozostały 1% znajduje się we krwi, mięśniach i innych tkankach. Dlatego zły stan paznokci i zębów jest często jednym z objawów niedoboru wapnia.

Oprócz tego, że jest niezbędnym składnikiem kości i zębów, wapń bierze udział w krążeniu i krzepnięciu krwi, pomaga kurczyć się i rozluźniać naczynia krwionośne, utrzymuje bicie serca i skurcze mięśni oraz bierze udział w przekazywaniu impulsów nerwowych między mózgiem a ciałem.

Wapń bierze także udział w aktywacji enzymów i produkcji hormonów – wydzielaniu insuliny. Jednocześnie poziom wapnia w osoczu jest kontrolowany przez kilka hormonów i witaminę D, dlatego tak ważne jest utrzymanie prawidłowego poziomu witaminy D.

Niedobór wapnia

Wapń jest niezwykle ważny dla pełnego wzrostu i rozwoju dzieci. Jej niedobór powoduje krzywicę, spowolnienie wzrostu i nieosiągnięcie szczytowej masy kostnej.

Przy niedoborze wapnia u osób starszych wzrasta ryzyko osteoporozy i osteomalacji – upośledzona mineralizacja kości i ich rozmiękanie (greckie osteo – kość + malacja – miękkość). Ponadto niski poziom wapnia we krwi prowadzi do hipokalcemii, co z kolei prowadzi do drgawek i drętwienia.

W przypadku kobiet w ciąży i karmiących piersią bardzo ważne jest przestrzeganie dawki tego minerału. Bierze udział w tworzeniu tkanek i narządów płodu oraz w regulacji tych samych procesów, za które odpowiada w dorosłym organizmie.

Nadmiar wapnia

Zarówno niedobór, jak i nadmiar wapnia może prowadzić do niekorzystnych następstw i powodować nadciśnienie, choroby serca i nerek oraz zakłócać wchłanianie innych składników mineralnych – żelaza, cynku, magnezu i fosforu. Co ciekawe, niekorzystne skutki nadmiaru wapnia są związane z wysokim spożyciem z suplementów, a nie z pożywienia.

Interakcja wapnia z innymi minerałami

Uwaga: wysoka zawartość soli może obniżyć poziom wapnia w organizmie, nawet jeśli dostarczamy odpowiednią ilość wapnia z pożywienia.

Witamina D odgrywa ważną rolę w utrzymaniu poziomu wapnia. Pomaga w jego wchłanianiu, a w razie potrzeby stymuluje uwalnianie wapnia z kości.

Zapotrzebowanie na wapń

Osoba dorosła powinna spożywać około 1000 mg wapnia dziennie, dziecko – około 800 mg, nastolatek – 1200-1300 mg, a kobiety w ciąży i karmiące piersią – 1500-1600 mg.

Najlepsze źródła wapnia:

• nabiał;

• orzechy;

• ryby (konserwy, jadalne kości);

• warzywa liściaste;

• suszone owoce;

• tofu;

• figi;

• sezam (pasta sezamowa tahini);

• mleko roślinne wzbogacone wapniem.

Ilość wapnia w produktach możesz obliczyć z tabel zawartości tego pierwiastka w 100 g.

Zdjęcie: freepik.com

Wcześniej my napisał o zagrożeniach wynikających z braku białka w diecie.