Podstawowym warunkiem odbioru leków jest ich dobra znajomość. Podobnie jak powinniśmy pamiętać o podstawowych zasadach, jak i gdzie prawidłowo suszyć rośliny lecznicze, aby mieć je pod ręką zimą, gdy będziemy chcieli przygotować napar lub okład.

Jak prawidłowo suszyć zioła lecznicze

• Po zebraniu zioła należy jak najszybciej wyschnąć, tylko w ten sposób można zapewnić ich jakość. Nie powinny leżeć grubą warstwą w koszyku lub torbie dłużej niż 45 minut, aby nie parowały i niepotrzebnie nie psuły się.

• Rośliny należy dokładnie i w jak najkrótszym czasie wysuszyć, gdyż przy wilgotnym lub powolnym suszeniu istnieje ryzyko zaparowania, ataku grzybów, czernienia, a czasem nawet ataku różnych szkodników.

• Podstawą prawidłowego suszenia ziół jest dobrze wentylowane i suche miejsce. Idealna jest podłoga ze stałą cyrkulacją powietrza, ale można ją suszyć także w salonie. Pomieszczenie nie powinno być zbyt zakurzone ani w inny sposób brudne. Kuchnia, łazienka i inne pomieszczenia, w których może wystąpić wilgoć i opary, zdecydowanie nie są odpowiednimi ziołami do suszenia.

• Zioła można suszyć także na świeżym powietrzu, ale tylko przy ciepłej i suchej pogodzie i najlepiej w cieniu – z kilkoma wyjątkami, jak np.

• Całą nitkę lub inne dłuższe części można związać w mniejsze kwiaty – pęczki lub snopy i zawiesić na słupku lub sznurku. W ten sposób zapewniamy do nich dostęp powietrza ze wszystkich stron i oszczędzamy sobie pracy związanej z ich przewracaniem.

• Liście, kwiaty i korzenie najlepiej suszyć na rusztach, sitach, w niskich papierowych pudełkach. Jeśli suszymy zioła na leżąco, to zawsze w jednej cienkiej warstwie. Nie możemy zapominać (wyjątkami są np. i ), aby je regularnie obracać, aby wywietrzyć.

• Przed suszeniem korzenie należy dokładnie oczyścić, umyć czystą wodą i natychmiast dobrze wysuszyć. Przyspieszamy suszenie korzeni krojąc je na mniejsze kawałki lub przecinając je wzdłuż.

• Nigdy nie płuczemy kwiatów, liści ani innych części roślin (z wyjątkiem korzeni) przed suszeniem!

• Prawidłowo wysuszone zioła albo kruszą się przy rozgniataniu, rozpadają się na drobne kawałki, są kruche i łamią się, albo można je łatwo rozkruszyć w palcach, w zależności od rodzaju i części rośliny leczniczej.

1. Krwawnik

rośnie na nasłonecznionych łąkach, pastwiskach, przeżuwaczach, poboczach dróg i ogrodach. Dobrze znane zioło o kwiatach od białych do różowawych, które w słońcu silnie pachną gorzko.

Od czasów starożytnych uważany był za najskuteczniejszy lek na wszelkie problemy ginekologiczne, od bolesnych miesiączek, przez zapalenie jajników, aż po problemy w okresie klimakterium. Działa przeciwzapalnie, dezynfekująco, moczopędnie i detoksykująco. Pomaga na trawienie, wzdęcia i bóle brzucha. Krwawnik jest bardzo skuteczny na kaszel i przeziębienie oraz obniża ciśnienie krwi. W postaci okładów wspomaga detoksykację, goi rany zapalne, zatrzymuje krwawienie i łagodzi stany zapalne w jamie ustnej.

• Kwitnący krwawnik pospolity zbiera się na początku kwitnienia, najlepiej w lipcu i sierpniu, w słoneczny dzień, kiedy olejki eteryczne zawarte w kwiatach mają największą moc leczniczą. Krwawnik suszymy w pęczkach w przewiewnym i suchym miejscu.

2. Gęsie pióro

jest rośliną nisko pnącą, często tworzącą zwarte drzewostany. Kwitnie od czerwca do września z ciemnożółtymi do złotożółtych pięciopłatkowych kwiatami. Spotkamy go w ogrodach, na polach i parkach, przy ścieżkach i drogach w rowach, nad brzegami stawów, strumieni i rzek.

stosowany jest w medycynie ludowej na skurcze podczas biegunki i menstruacji, na kolkę brzuszną, jelitową, pęcherzyka żółciowego lub nerkowego oraz przeciw. Pobudza apetyt, skutecznie pomaga przy katarze, drażniącym kaszlu, przeziębieniu i bólach zatok. Stosuje się go zewnętrznie na trudno gojące się, ropne, sączące rany i hemoroidy. Jako płyn do płukania jamy ustnej stosuje się go do płukania jamy ustnej w przypadku stanów zapalnych jamy ustnej. Okłady pomagają przy chorobach zapalnych stawów.

• Nagietki gęsie zbiera się w okresie kwitnienia przy suchej pogodzie i suszy, rozprowadzając cienką warstwą, najlepiej w cieniu lub w sztucznej temperaturze do 40 °C.

3. Komoda medyczna

lubi suche zbocza, cmentarzyska, rowy, nasypy, kamieniołomy, preferuje gleby średnie do lekkich oraz miejsca słoneczne do lekko zacienionych.

Mocne zioło z kiściami żółtych i białych kwiatów zyskało w winorośli wielką moc leczniczą, w medycynie ludowej stosuje się je głównie w leczeniu bezsenności, wysokiego ciśnienia krwi, kaszlu, bólów głowy i problemów reumatycznych. Zioło reguluje również krzepliwość krwi, pomaga w leczeniu żylaków. Stosowany jest zewnętrznie na obrzęki, siniaki, odleżyny, siniaki i żylaki, leczy wrzody i łagodzi bóle reumatyczne. Suszona komonia nadaje się do odstraszania owadów i jako aromat do tytoniu.

• Nitkę kwitnącą zbieramy na początku kwitnienia, najlepiej w lipcu (kwitnie od czerwca do sierpnia). Wiążemy je w małe pęczki i suszymy zawieszone na sznurku lub w 10 cm warstwie na sitach lub papierach w zacienionym i dobrze wentylowanym miejscu.

4. Koniczyna łąkowa

o kwiatach czerwonych, obficie rośnie na lekko wilgotnych łąkach i obrzeżach lasów, pastwiskach, często w ogrodach jako chwast. Oprócz właściwości leczniczych kwiaty koniczyny są bogatym źródłem pożywienia dla pszczół, trzmieli i motyli.

Koniczyna łąkowa znana jest w medycynie głównie ze względu na wysoką zawartość fitoestrogenów jako naturalny pomocnik dla kobiet z problemami menopauzy. Łagodne klimakteryjne uderzenia gorąca, bezsenność, wahania nastroju itp. Ponadto koniczyna ma działanie dezynfekujące, co stosuje się przy problemach żołądkowych i jelitowych. Stosowany jest także przy leczeniu chorób dróg oddechowych, reumatyzmu, dny moczanowej czy cukrzycy.

• Kwiaty koniczyny zbiera się w pełnym rozkwicie. Jeśli zaczną wysychać i brązowieć, nie zbieramy ich więcej. Kwitnące i zdrowe kwiaty zrywa się kilkoma sąsiadującymi liśćmi. Suszymy je w dobrze wentylowanym i suchym miejscu rozłożonym na sicie. W okresie suszenia odwracamy kwiaty i odrzucamy brązowe.

5. Piołun

spotykany na miejscach kamienistych, nasłonecznionych skalistych zboczach, wzdłuż dróg i na ciepłych granicach. Bylina o wysokości około 1 metra, cała srebrzystoszara, owłosiona z małymi żółtymi kwiatami w bogatych wiechach. Piołun kwitnie w lipcu i sierpniu.

Goryczka zawarta w piołunie wspomaga produkcję soków żołądkowych, pracę pęcherzyka żółciowego i wątroby. Pozytywnie wpływają na wchłanianie składników odżywczych w jelitach i poprawiają ogólną przemianę materii ustroju. Piołun ma również działanie antyseptyczne. Ze względu na działanie przeciwzapalne i stymulujące można go stosować także przy grypie i przeziębieniu. Wpływa także na psychikę, rzekomo wspiera odwagę i nieustraszoność, łagodzi złość i napięcie, pomaga przy depresji i letargu.

• Górną, niezdrewniałą część piołunu zbiera się od czerwca do sierpnia, przy suchej pogodzie, w południe. Wiąże się go w pęczki i suszy w zacienionym i przewiewnym miejscu w wiszących pęczkach lub rozsypuje cienką warstwą na leszczynach. Piołun można również suszyć na słońcu.

6. Podział wielkokwiatowy

, mocne i niepowtarzalne zioło pochodzi z nas. W pierwszym roku tworzy przyziemną rozetę szarozielonych filcowych liści, w drugim wyrasta masywna, przeważnie rozgałęziona łodyga kwiatowa.

Duże żółte kwiaty przyciągają pszczoły swoim zapachem, a głównie nektarem. Kwiaty kopru włoskiego zawierają substancje śluzowe i saponiny wydzielające śluz. Stosowane są głównie w leczeniu chorób oskrzeli, bólu gardła, kaszlu i przeziębienia. Mają także działanie moczopędne i dezynfekujące. Kozieradka pomoże również, gdy boli Cię głowa, cierpisz na bezsenność lub zawroty głowy lub potrzebujesz uregulować cykl menstruacyjny. Olejek kozieradkowy zmniejsza obrzęki i leczy powierzchowne rany.

• Kwiaty odmiany wielkokwiatowej należy zrywać pojedynczo, stopniowo w miarę kwitnienia i tylko przy słonecznej pogodzie. Suszenie musi być szybkie i, podobnie jak w przypadku jednego z niewielu leków, zaleca się suszenie w bezpośrednim świetle słonecznym.